De platenkast van…

Podcast- en artikelenreeks met interviews over en met muziek (2013-2016)

Editie 99: Frans van Deursen

Frans van Deursen (Amsterdam, 1962) is zanger, acteur, componist en theatermaker. Hij schrijft diverse (muziek)theaterstukken, vertalingen van het werk van Tom Waits (Scherven van een leeggedronken nacht) en vertolkt diverse rollen als zanger/acteur in musicals als Miss Saigon (1996-1999) en De Kleine Blonde Dood en tv-series als Koefnoen en In De Vlaamsche Pot. In 2015 brengt hij een boek met cd uit als eerbetoon aan (het werk van) de dichter en graficus Leo Vroman: De Vogel In Mijn Borst. Voor het project heeft hij elf liedschrijvers uitgenodigd een gedicht uit het oeuvre van Vroman over te zetten naar een lied. Vogel In Mijn Borst is ook te zien in het theater: zo is de muziek onder meer te beluisteren in het Concertgebouw en op het Crossing Border-festival in Den Haag. In de eerste helft van 2017 is de voorstelling opnieuw te zien in de Nederlandse theaters.

Sla dit audiogesprek in op jouw toestel: klik hieronder op Sla deze editie van de interviewserie in als podcast / audiobestand op jouw computer, mobiele telefoon of tablet

Middelbare school
Het optreden zit er bij Frans van Deursen al van kinds af aan in. De tienjarige Frans staat figureert in een productie van de Nederlandse Operastichting en toert met de opera langs diverse Nederlandse schouwburgen. De echte primeur op de planken volgt echter op de middelbare school. Frans heeft het goed getroffen met de schoolkeuze, want mede dankzij de leraar Oude Talen op zijn school, Henk van Gessel, is er veel aandacht voor de podiumkunsten. Van Gessels warme contacten met onder meer  taalkunstenaars Ivo de Wijs en Heinz ‘Drs.’ Polzer leveren hem hun medewerking op als tekstschrijvers voor het schoolcabaret, en uiteraard komen zij ook kijken bij de opvoering ervan. Als Heinz Polzer bij de uitvoering van het cabaret Frans van Deursen ziet spelen, schijnt hij in bijzijn van Van Deursens ouders al eens de welhaast profetische woorden hebben uitgesproken: ‘Nou, van die jongen gaan we nog veel plezier beleven’. Niet onterecht, zou later blijken. Met de inspiratie van Drs. P., na een periode van Theaterwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam en de theatertechniek rolt Van Deursen behendig het muziektheater in.

Musicals, van groots tot intiem
Na een aantal successen in het theater en op televisie (In de Vlaamsche Pot) via komt Van Deursen in de musicals terecht, in de jaren ’90 nog een opkomend genre in Nederland. Hij debuteert in de musicals halverwege de jaren ’90, nadat met de Nederlandse versie van The Phantom of the Opera het musicalpad vers geplaveid is. Hij in diverse musicals, waaronder de rol van De Regelaar in Miss Saigon (tussen 1996 en 1999) en Zoser in Aida. Later speelt nog in diverse andere musicals, die meer het karakter van het muziektheaterstuk hebben. Zoals de familievoorstelling De Koning van Katoren (Tovenaar Pantaar) en het stuk De Kleine Blonde Dood, waarin Frans van Deursen de rol van Rainer op zich neemt. Voor de succesmusical De Soldaat van Oranje, gebaseerd op het boek van verzetsheld Hazelhoff Roelfzema, vertaalt hij de teksten van de muziek naar het Nederlands. De oorspronkelijke teksten zijn van de Amerikaanse tekstschrijver Pamela Phillips Oland. Overigens is Van Deursen ook (mede) in de race geweest voor de opvolger van de musical, over de ‘ontdekking’ van Nieuw Amsterdam.

Eigen producties en teksten
Tegelijkertijd blijft Van Deursen geregeld het podium beklimmen met zijn eigen (co-)producties. Zo werkt hij een aantal malen samen met Egon Kracht & The Troupe, met wie Frans een eigen versie van De Verleiding van Faust produceert (uit welke Frans in het interview het nummer Collateral Damage draait). Ook gaan zij de uitdaging aan het album Joe’s Garage van Frank Zappa integraal te brengen. En met succes: de show wordt veelvuldig geprezen om de presentatie, vakmanschap en muzikaliteit waarmee de muziek van Zappa wordt gebracht. Nummers uit laatstgenoemde show op de Amsterdamse Uitmarkt 2005 zijn nog op Youtube te bekijken. Met Egon Kracht werkt Frans van Deursen nog samen aan een jazzvertolking van Judas’ Passion, waarvoor Kracht de muziek verzorgt. Frans van Deursen speelt daar de rol van Judas.

Tribute to the Blues Brothers
In zijn carrière werkt Frans van Deursen met een hele trits muzikanten en schrijvers. Eén van hen is Bob Fosko, het alias van Geert Timmers. Als hij door producent Matthijs Bongertman wordt gevraagd om de rol van Elwood Blues te spelen in de Nederlandse versie van de Tribute to the Blues Brothers, vraagt hij de zanger om Jake te spelen. De tournee wordt afgesloten met een reeks voorstellingen in een uitverkocht Carré.  Ook op het reizend theaterfestival De Parade zijn de twee samen te zien. Zo brengen de twee in 2013 een door Frans van Deursen geschreven voorstelling een muzikale ode aan de Louvin Brothers, die lange tijd samen zongen maar door alcoholmisbruik gebrouilleerd zijn geraakt. De voorstelling is geregisseerd door Tom de Ket en staat onder muzikale leiding van Wouter Planteijdt (Sjako!, Corrie en de Grote Brokken). In 2014 trekt Van Deursen met het jazzsextet De Houdini’s de Nederlandse concertzalen in om in een wervelende show diverse Woodstock-klassiekers in een weergaloze jazzversies te presenteren, zoals “Guinevere van Crosby Stills & Nash en Canned Heat’s “Going Up The Country”.

Scherven van een leeggedronken nacht
Tom Waits is met zijn theatrale presentatie en dito muziek een groot voorbeeld voor Frans van Deursen. Voor het programma Scherven van een leeggedronken nacht vertaalt hij het werk van de Amerikaanse zanger en muzikant naar het Nederlands, en geeft zo een eigen, persoonlijke draai aan de nummers. De muziek uit de voorstelling verschijnt ook op cd (Frans van Deursen zingt Tom Waits: Scherven). Voor de opnames en live uitvoering werkt hij wederom samen met Wouter Planteijdt, slagwerker Richard Heijerman (Sjako!), pianist Leo Bouwmeester – die eerder Jeroen Willems begeleidde in diens Brel-voorstelling – en bassist Peter Wassenaar (Gorelev, Blue PlanetJump Dickie Jump). Voor de vertalingen werkt Frans van Deursen samen met Jeroen Zijlstra, die hem adviseert en ook bijdraagt aan de vertaling van het nummer Martha. De muziekvoorstelling wordt gespeeld in kleine theaters in het gehele land. Bestel het album Scherven bij je lokale platenzaak of online.

Vogel in mijn borst (2015)
In 2015 presenteert Frans van Deursen een boek met cd als eerbetoon aan dichter en graficus Leo Vroman. Het werk van Vroman komt Van Deursen het eerst ter ore als hij eind februari 2014 De Wereld Draait door kijkt en daar de strofen “nog eenmaal een teruggekeerde/stem en verwaaide taal/van een reeds tot mest verteerde vriend/nog eenmaal” uit het gedicht September voorgedragen hoort. “Dat moet op cd!” denkt Frans van Deursen. Na wat denktijd vraagt hij flink aantal componisten en liedschrijvers met wie hij vaker werkt of zou willen samenwerken om een al dan niet zelfgekozen lied ter hand te nemen en uit te werken tot een lied of compositie. Een elftal componisten levert in totaal 16 muziekstukken af gebaseerd op één van Vromans gedichten. Onder hen Theo Nijland, Jeroen Zijlstra, Bertolf Lentink, Bob Zimmerman, Erik de Jong Rutger Molenkamp en Wouter Plantijdt. De laatste twee nemen ook een deel van de productie voor de rekening. Net als bij de Waits-vertolkingen neemt Frans van Deursen hier de zang voor zijn rekening. Het boek met cd wordt goed ontvangen, ook door Vromans nazaten. Er volgt een tournee langs diverse Nederlandse zalen. In het interview spreekt Frans ook over de totstandkoming van het project.
Bestel het boek bij uw (plaatselijke) boekhandel of koop de muziek via iTunes.

Toekomstige projecten
Voor een actueel overzicht van komende optredens met het programma met werk van Leo Vroman, zie de webstek van De Vogel In Mijn Borst. Voor een overzicht van later werk, dat na het verschijnen van deze aflevering is verschenen, zoals Motel Coyote, raadpleeg de webstek van Frans van Deursen.  Daarop ook nieuws over de komende projecten waar Frans zich zal bezigen. Er staan momenteel meerdere pannetjes op het vuur, aldus Van Deursen.

Speellijst

Joep Beving – Etude
Drs. P – Het Trapportaal (De Commensaal)
The Cosmic Carnival – A Thousand Miles (gast editie 98: Joram Pinxteren)
The Mothers of Invention – Let’s Make The Water Turn Black
The Troupe – Collateral Damage (van de soundtrack voor Harry Faust)
Randy Newman – How Great Our Lord
The Louvin Brothers – You’re Running Wild
The Staves – No Me, No You, No More
Robert Palmer – Stella
Steve Earle – This City
Jeroen Zijlstra – Denk en zoek betwijfel en besta
Frans van Deursen – De Zee en Ik
Bertolf – Billy’s Boots
Frans van Deursen en Pavadita String Quartet – De Droeve Dikzak (uit Anibal & Astor, 2012)
Tom Waits – Misery Is The River of the World